Het roer moet structureel om bij onze club. Zowel voor de korte als lange termijn. Het plakken van pleisters en leggen van noodverbanden blijkt geen duurzame oplossing te zijn. Na het vertrek van de trainer en een deel van de technische staf zal er voor de korte termijn een oplossing moeten worden gevonden voor de sportieve ineenstorting van ons aller Ajax.
Voor de lange termijn moet de kern van het structurele probleem worden aangepakt. De beursnotering van Ajax is daar een belangrijk onderdeel van.
Op 11 mei 1998 werd onze club met één klap op de gong op Beursplein 5 omgedoopt van een voetbalclub naar een naamloze vennootschap (NV). Onze club werd een voetbalbedrijf; een beursgenoteerde onderneming die gebonden is aan strenge wet- en regelgeving.
Waarom moest Ajax naar de beurs?
Het doel van de beursgang was om in één klap een hoop geld op te halen om te kunnen investeren in de korte en lange termijn. Daarvan was een belangrijk onderdeel het ontwikkelen van talent door te investeren in de eigen jeugdopleiding. Maar ook door het opzetten van buitenlandse satellietclubs. Zo zouden we structureel aansluiten bij de nationale en Europese top.
Wat heeft de beurs ons opgeleverd?
We weten inmiddels waar we 27 jaar na de beursgang staan. Aan de Europese top hebben we nooit permanent aansluiting weten te vinden. Het is nog veel erger; we zijn op dit moment het lachertje van Europa. Na de beursgang hebben we geen enkele Europese beker meer gewonnen. Ook in de Nederlandse competitie hebben we heel wat dieptepunten gekend. Er zijn periodes dat we jarenlang geen kampioen zijn geworden. En periodes waarin we regelmatig kampioen werden, maar lang niet altijd op de manier zoals we van Ajax mogen verwachten. Onze jeugdopleiding is van alle kanten voorbij gestreefd en het opzetten van satellietclubs was op z’n zachtst gezegd geen succes.
Daarnaast is Ajax financieel volledig afgegleden. De vraag is dus wat het geïnvesteerde (beurs)geld ons op lange termijn sportief en financieel heeft opgeleverd.
Wat heeft de beursgang de aandeelhouder opgeleverd?
Niet meer dan alleen het bezit van een stukje Ajax. Financieel heeft het de aandeelhouder nauwelijks wat opgeleverd. Dividend (deel van de winst dat een onderneming betaalt aan de aandeelhouders) wordt bijna nooit uitgekeerd. Het aandeel is nooit meer dan een emotie-aandeel geweest.
Overigens is het grootste deel van de aandelen (73%) altijd in bezit gebleven van de vereniging AFC Ajax. Dit om te voorkomen dat onze club in handen kan komen van binnen- of buitenlandse investeerders. De Bestuursraad is namens de vereniging het orgaan dat optreed als grootaandeelhouder.
Steeds terugkerende bestuurlijke onrust
De beursgang staat ook voor bestuurlijke onrust. Er zijn sinds 1998 tientallen bestuurders gekomen en gegaan. Bestuurders gingen en gaan regelmatig rollebollend met elkaar over straat. Het blijft een steeds terugkerend probleem, waarbij de geschiedenis zich blijft herhalen en men nooit leert van eerder gemaakte fouten.
Door de beursnotering is Ajax verplicht te werken volgens het huidige bestuursmodel met een directie, Raad van Commissarissen en verenigingsbestuur (Bestuursraad). In de praktijk blijkt dit model voor een voetbalclub als Ajax niet te werken. Het voortrekken van persoonlijke belangen, belangenverstrengeling en ordinaire machtsspelletjes zorgen voor achteruitgang in plaats van vooruitgang.
Adviezen worden niet opgevolgd
Belangrijke adviezen worden veelal niet opgevolgd door zittende bestuurders.
Zo is in 2008 door een onderzoekscommissie het rapport ‘Ajax, de weg naar winst’ opgesteld. Dit rapport staat ook wel bekend onder de naam Rapport-Coronel. In dit rapport staat onder artikel 4.3 een duidelijke aanbeveling. Deze luidt als volgt: ‘De commissie adviseert te onderzoeken op welke wijze de beursnotering van Ajax beëindigd kan worden. Een ‘delisting’ stelt Ajax in staat een nieuwe balans te vinden tussen het zijn van een professionele organisatie en een voetbalvereniging.’ Een aanbeveling waar het toen zittende bestuur niks mee heeft gedaan. Maar ook de opvolgende besturen hebben het advies in de wind geslagen.
In 2011 heeft onze eeuwige nummer 14 Johan Cruijff zich ook regelmatig kritisch uitgelaten over de beursgang. Overigens had Cruijff een compleet plan om Ajax weer Ajax te laten zijn. Tot ons ongenoegen zijn de ideeën hiervan steeds verder uit zicht geraakt binnen de Ajax-burelen. Naast het verlaten van de beurs is ook het verankeren van de Ajax voetbalvisie een belangrijke voorwaarde om van onze club weer een gezonde voetbalclub te maken.
Ajax moet van de beurs af
De AFCA Supportersclub pleit er voor om naast het opstellen van een Ajax voetbalvisie, te onderzoeken op welke wijze Ajax zo snel mogelijk van de beurs af kan gaan. Deze oproep doen we aan de Raad van Commissarissen, de Ajax-directie en Bestuursraad. Om onze club te redden, moet het roer rigoureus om. Ajax moet weer een voetbalclub worden.
Haal Ajax van de beurs af!
